Hoe foute slaap-, eet- & beweeggewoontes je hersenfunctie aantasten

Volgens de Diabetes Liga zijn er ongeveer één miljoen Belgen met verstoorde bloedsuikerwaarden, die daardoor in aanmerking komen voor de behandeling van diabetes. En de belangrijkste risicofactor is onze levensstijl, weten we intussen. Een verstoord bioritme, te weinig beweging en slechte eetgewoonten dragen daar in niet geringe mate toe bij, en dat zien we zelf regelmatig terug in de verstoorde bloedsuikerwaarden van onze klanten.

Minder bekend is dat deze verstoorde bloedsuikerwaarden ook voor een verstoorde hersenfunctie en een verstoorde hersenstructuur zorgen. Uit onderzoek blijkt dat de hersenen van mensen die diabetes ontwikkelden beduidend kleiner waren dan van mensen zonder diabetes. De hippocampus, die verantwoordelijk is voor het geheugen, was zelfs gemiddeld 4 procent kleiner.

Verstoorde bloedsuikerwaarden resulteren verder in mentale traagheid en een verminderde flexibiliteit: je wordt trager in denken en handelen, en schakelt moeilijker over van de ene taak op de andere.

De keerzijde van de comfortzone

Onze huidige levensstijl leidt tot een collectieve hersendegeneratie.

In een leven in de comfortzone missen we de stressfactoren die ons eeuwenlang dwongen om onze hersenen te laten domineren omdat dat nodig was om te kunnen overleven. Honger, koude en gevaar bijvoorbeeld zorgden ervoor dat we echt onze hersenen gingen gebruiken om oplossingen te zoeken.

Met de opkomst van de elektronische revolutie en het gebruik van het externe geheugen is nu evenwel ook de laatste echt dwingende cognitieve stressfactor verdwenen. Het bewijs daarvan staat in een artikel over de effecten van Google op ons geheugen, verschenen in het gerenommeerde wetenschappelijk tijdschrift Science met de toepasselijke titel: ‘Google Effects on Memory: Cognitive Consequences of Having Information at Our Fingertips.’

De resultaten van vier studies suggereren dat wanneer mensen geconfronteerd worden met moeilijke vragen, ze eerder aan een computer beginnen denken (om de info te vinden), en dat wanneer ze verwachten dat ze op een later tijdstip daar toegang tot zullen hebben, ze zich de specifieke informatie minder gaan herinneren, maar des te beter wààr ze ze kunnen vinden. Het internet is uitgegroeid tot een primaire vorm van extern geheugen, waar informatie buiten onszelf collectief wordt opgeslagen.

Voeg daarbij dat in de hedendaagse samenleving voeding en drinkwater altijd en overal aanwezig is, en daardoor de noodzaak om op zoek te gaan naar eten en drinken -wat de hersenen stimuleert- vrijwel onbestaande is geworden.

De oplossing? Je comfortzone verlaten

Willen we onze hersenfunctie behouden, dan moeten we dus onze manier van leven onder de loep nemen en opnieuw creatief worden.

Zo toonde de gerenommeerde Amerikaanse professor Valter D. Longo recent opnieuw aan dat intermittent fasting, vasten met tussenpozen, het lichaam in staat stelt om de bloedsuikerwaarden weer normaal te laten worden. Honger is een signaal om energie naar onze hersenen te sturen. Zo is het altijd geweest. Vastenperiodes kunnen ons helpen om ons brein weer te laten domineren.

Als we onze besluitvaardigheid willen vergroten, dan zullen we dus onze comfortzone moeten verlaten.