“Study the past, if you would define the future.” – Confucius
Met deze gedachte in het achterhoofd, en naar aanleiding van de nieuwe publicatie over Intermittent Living van kPNI grondlegger, Dr. Leo Pruimboom (1), geef ik jullie hieronder enkele kPNI adviezen mee die ervoor zorgen dat – ieder van ons beter – gewapend is tegen de risicofactoren van onze huidige maatschappij.
Wat zijn risicofactoren?
Vroeger waren de belangrijkste doodsoorzaken: honger, dorst, koude en warmte.
De laatste 150 jaar is dit veranderd. Wanneer het koud is, zetten we de verwarming een graadje hoger. Wanneer we honger hebben, nemen we iets uit de koelkast. Dit leven in de comfortzone heeft echter ook een keerzijde. Het zorgt ervoor dat we een sedentaire levensstijl hebben ontwikkeld – dit met alle gevolgen van dien (2) – en dat we niet meer in staat zijn om te gaan met verschillende bijkomende chronische stressfactoren, eigen aan onze huidige maatschappij. Denk aan risicofactoren zoals een te hoge maaltijdfrequentie en calorie inname, verkeerde voeding, sociale stress, milieu, en economische factoren. Stressfactoren waarvoor we (nog) geen aangepaste strategie hebben ontwikkeld en die leiden tot niet-overdraagbare ziektes zoals: ischemische hartaandoening, beroerte, Alzheimer, dementie, luchtweg- en longaandoeningen, diabetes type 1, nierziektes,… (3)
Het weghalen van deze risicofactoren is zelden of nooit voldoende om weer gezond te worden (vb. suikerreductie bij diabetes) (4 en 5). Om opnieuw een gezonder mens te worden, zullen we het lichaam opnieuw moeten prikkelen (6 en 7). Niet alleen met voeding, beweging en optimaliseren van het bioritme, maar ook met Intermittent Living, een essentieel aspect in de kPNI.
Dit is exact wat we willen bereiken met onze kPNI Movement: mensen aanzetten tot meer bewegen, en hen terwijl tools aanreiken om hun gezondheid opnieuw in handen te nemen, dit via de volgende Intermittent Living prikkels.
Intermittent Living
Er is dus een mismatch tussen onze huidige levensstijl gewoontes en datgene waaraan onze genen en stress systemen aangepast zijn.
Hormetisch (8) evolutionaire prikkels zoals intermittent fasting, intermittent cold, intermittent hypoxia en hypercapnia kunnen zorgen voor een reset van de fysiologische en metabole processen bij patiënten met ‘typische Westerse, chronische welvaartsziektes’, zoals metabole- of stofwisselingsziektes, cardiovasculaire ziektes en zelfs depressies.
Het opnieuw blootstellen aan acute prikkels zoals koude, hitte, dorst, honger, intermittente of kortstondige zuurstofnood,… kan dus dienen als vaccin tegen het schadelijk effect van onze huidige moderne maatschappij.
Dit concept van Intermittent Living maakt deel uit van de kPNI basis interventies voor de preventie en behandeling van chronische ziektebeelden.
Intermittent fasting
Of kortdurende periodes waarin niet wordt gegeten.
Wanneer in deze periodes ook nog aan beweging wordt gedaan, kan dit zorgen voor het verbeteren van cognitieve functies (8); alsook het herstel van de metabole flexibiliteit (9). Er treedt namelijk een metabole switch op, dit omwille van de glycogeen depletie van de lever en de spieren, waardoor onze hersenen, spieren en organen verplicht worden ketonen (vet) te gebruiken als brandstof (10 en 11). Deze metabole switch naar vetten, zorgt voor een verhoogde functionaliteit en stressbestendigheid van de hersenen, dit door een toegenomen synaptogenese.
Daarnaast stimuleert bewegen op nuchtere maag de aanmaak van de mitochondriën of zuurstoffabriekjes in onze spieren, waardoor ook de uithouding verbetert (12, 13 en 14).
Intermittent cold
Of kortdurende blootstelling aan koude.
Koude douches, ijsbaden, cryotherapie, winterduiken, … spelen niet alleen in rol in het acclimatiseren aan langdurige koude temperaturen (winter), maar ze boosten ook het immuunsysteem en beschermen dus tegen infecties en oxidatieve stress (15 en 16).
Daarnaast stimuleert koude therapie ook de aanmaak van bruin vetweefsel en de omzetting van wit naar bruin vetweefsel (17). Bruin vetweefsel maakt energie vrij als lichaamswarmte en doet het basaal metabolisme stijgen (= hoeveelheid energie per tijdseenheid, die het lichaam nodig heeft om te blijven functioneren in rust). Met andere woorden, hoe meer bruin vetweefsel, hoe beter de vetverbranding, hoe sneller die overtollige kilo’s er af vliegen (18 en 19).
Intermittent hypoxia
Of kortstondige zuurstofnood creëren.
Langdurige of chronische zuurstofnood (ischemie) zorgen voor een verhoogde oxidatie van én schade aan weefsels, waaronder vitale organen zoals de hersenen, het hart, de longen en de nieren (20). Het wordt vaak veroorzaakt door systemische of lokale atherosclerose (of slagadervernauwing), nog steeds dé oorzaak nummer 1 van sterfte wereldwijd (WHO, 2015). Interessant hierbij is dat een sedentaire levensstijl bijdraagt aan ziektes gerelateerd chronische zuurstofnood. Het aantal zituren per dag, is rechtstreeks gelinkt met arteriële stijfheid en obesitas, beide verhogen de kans op artherosclerose en hartziektes (21).
Intermittent hypoxie of het aanbieden van gecontroleerd zuurstoftekort, speelt dus een belangrijke rol in de preventie en misschien zelfs de genezing van de schadelijke effecten van een sedentaire levensstijl. Onderzoek toont aan dat door intermittent hypoxie, bloedsuikerwaardes en insulinegevoeligheid verbeteren, alsook dat er op cardiovasculair vlak positieve effecten optreden (bloeddrukdaling, vasodilatatie,…) (22 en 23).
Intermittent hypercapnia
Wellicht de meest onbekende en onbeminde acute prikkel.
Hypercapnie is een verhoogde staat van koolstofdioxide (CO2) in het bloed, dit bijvoorbeeld door middel van het in- en uitademen in een plastiek zak.
Chronische hypercapnie veroorzaakt verschillende stoornissen zoals duizeligheid, verwarring, slaperigheid, hoofdpijn, bevingen, kortademigheid en zelfs hartritmestoornissen (24).
Wanneer we daarentegen intermittent hypercapnie of dus gecontroleerd koolstofdioxide aanbieden, stijgt het CO2-gehalte in het bloed en activeren we mild het panieksysteem. Dit is een goedkope manier om de hersenstam te trainen om hierop gepast te reageren, in plaats van in freeze te gaan en te verstijven bij stress of onvoorziene omstandigheden.
Daarnaast werkt het sterk anti-inflammatoir (25), kan het longfuncties verbeteren (26 en 27) en wordt hersenschade tegengegaan (28).
Door beweging te koppelen aan evolutionaire prikkels zoals intermittent cold, intermittent hypoxia, intermittent hypercapnia, intermittent fasting, … komen de hersenen opnieuw op 1, verbeteren bloedwaardes, wordt de vetverbranding geoptimaliseerd, wordt je fitter, en neem je opnieuw controle over jouw gezondheid.
Wetenschappelijke bronnen in dit artikel: Klik hier.